Nieuwsbrief 36

vrijdag 9 augustus 2019

De komende tafel pensioenakkoord

In september horen wij pas officieel van de stuurgroep ‘uitwerking pensioenakkoord’ wat de rol van de seniorenorganisaties gaat worden en wat het antwoord zal zijn op onze daarop betrekking hebbende brief van een maand geleden. Minister Koolmees heeft via het ministerie de stuurgroep inmiddels het voorstel gedaan om een speciale klankbordgroep in het leven te roepen waarin (onze) seniorenorganisaties en organisaties van jongeren vertegenwoordigd zijn. Hoewel er ook van andere organisaties vraag was om daarvan deel uit te maken, heeft de minister gemeend het te moeten beperken tot de genoemde organisaties. 

Er zal een stuurgroep komen met uit het ministerie, de werkgevers en de werknemers-organisaties een drietal mensen die leiding zullen gaan geven aan het uitwerkingsproces. Voorzitter is directeur werk van SZW Gert-Jan Buitendijk. Minister Koolmees maakt geen deel uit van de stuurgroep en is achter de hand voor een bestuursberaad als dat op enig moment nodig zal zijn. De stuurgroep laat zich adviseren door deskundigen en door pensioenfondsen, die berekeningen aanleveren en die in zullen gaan op de haalbaarheid van de tussentijdse conclusies.

Bewust is gekozen voor het begrip ‘klankbordgroep’ omdat het karakter ervan anders is dan het tot nu toe functionerende platform van senioren- en jongerenorganisaties (platform jong/oud). Dit platform sprak regelmatig met minister Koolmees en heeft zijn opvattingen wel aangedragen, maar heeft niet actief deelgenomen aan de discussie voorafgaande aan het pensioenakkoord. Dat ligt nu anders. De toezegging is dat we actiever en dichterbij, interactief, betrokken gaan worden bij de uitwerking van de nog vele lossen eindjes van het pensioenakkoord. Die betreffen vooral de aanvullende pensioenen, waar de discussie ooit over is begonnen. De klankbordgroep zal op relevante momenten worden geïnformeerd over de stand van zaken m.b.t. deelonderwerpen (en later het geheel) en kan via intensieve discussie invloed uitoefenen op de conclusies. Zoals Tuur Elzinga in een eerder gesprek zei: “Voordat ook maar ontwerpen van wetgeving starten, zijn er altijd momenten waarop de conclusie kan worden getrokken, dat het voorliggende niet gaat werken”. 

De aanbeveling van het ministerie (richting stuurgroep) is om de gesprekken in de klankbordgroep te voeren met een delegatie van de stuurgroep, waaronder diens voorzitter. Omdat minister Koolmees geen deel uitmaakt van de stuurgroep is in onderling overleg besloten dat hij ons hooguit welkom heet, maar zelf niet deelneemt aan de gesprekken. 

De verwachting is dat de stuurgroep de aanbevelingen van het ministerie zal overnemen.Tot zover de berichtgeving op dit moment.

Joep Schouten en Jaap van der Spek

Samen beslissen bij gezondheidsproblemen

Dit artikel van de gezamenlijke commissie Zorg, Welzijn en Wonen is in eerste instantie gericht aan de "consument" en is niet zozeer bedoeld voor de "bestuurder". Wij vragen daarom onze lid-organisaties dit  artikel, eventueel met wat aanpassingen, door te geven aan hun individuele leden. 

De Juiste Zorg op de Juiste Plek, dat is op dit moment de leidraad voor het uitwerken van plannen binnen de medische zorg en het zogenoemde sociale domein. Het functioneren van mensen staat daarbij voorop. Belangrijk daarbij is dat er niet over mensen wordt beslist, maar dat er samen met mensen wordt beslist over hun gezondheidsproblemen.

De norm                                                                                                                         Samen beslissen moet de norm de zijn. De zorgverlener (huisarts, specialist maar ook fysiotherapeut) overlegt met je op welke manier je gezondheidsprobleem wordt aangepakt. Dat lijkt logisch, maar het is ondanks dat er al jaren over wordt gesproken, nog geen dagelijkse praktijk. Waar Samen beslissen wel wordt ingezet, zijn zorgverlener en patient enthousiast.

Wat moet er gebeuren c.q. wat gebeurt al?                                                                       Om een goede invulling te kunnen geven aan Samen beslissen hebben zorgverleners betere vaardigheden nodig. Zij moeten ons op een begrijpelijke manier informeren over de aandoening en met ons bespreken welke mogelijkheden er zijn om die aandoening te behandelen. Of om een behandeling achterwege te laten.

Wat we zien is dat er afspraken worden gemaakt, bijvoorbeeld door de medisch specialisten. De ambitie van die beroepsgroep is om op wat langere termijn Samen beslissen als uitgangspunt te hanteren bij de gesprekken met iedere patient. Ook maken zorgverzekeraars bij de inkoop van de zorg voor hun verzekerden afspraken met de zorgverleners over het stimuleren van Samen beslissen.

En wij dan als patiënt?                                                                                                  Voor ons als patiënt geldt dat wij ons goed moeten kunnen voorbereiden op het gesprek met de zorgverlener. Wij moeten werken aan onze gezondheidsvaardigheden. Dat moeten wij leren en daar hebben wij hulp bij nodig. Die hulp is er!

·         Samen beslissen begint met 3 goede vragen

Opereren of accepteren dat je minder goed kunt lopen? Doorbehandelen of stoppen? Ga je naar de zorgverlener voor onderzoek of behandeling dan zijn er altijd meerdere mogelijkheden waar je uit kunt kiezen. Wat het beste bij je past, is vooral afhankelijk van de medische mogelijkheden. Maar ook van bijvoorbeeld je leeftijd, je persoonlijke omstandigheden en de risico’s die een eventuele behandeling met zich meebrengt.

Samen met de zorgverlener zet je alles op een rijtje. Dat kan je doen door 3 goede vragen te stellen:

1.    Wat zijn mijn mogelijkheden?

2.    Wat zijn de voordelen en de nadelen van die mogelijkheden?

3.    Wat betekent dat in mijn situatie?

Deze vragen vormen de basis voor je zorgverlener om goede informatie te geven en op de juiste manier het gesprek te voeren. Meer over de 3 goede vragen, lees je hier.

·         Betere zorg begint met een goed gesprek

Je kunt door je goed voor te bereiden ervoor zorgen dat je zorgverlener jou nog beter kan helpen. Bedenk voor het gesprek wat je allemaal wilt vertellen en welke vragen je aan de dokter wilt stellen. Dat is soms best wel lastig. Op de site www.begineengoedgesprek.nl kan je veel informatie en tips vinden om je goed voor te bereiden.

·         Keuzehulpen:

Ziekenhuizen maken steeds meer gebruik van keuzehulpen. De keuzehulp laat de patient en de arts de voor- en nadelen zien van zowel opereren als afwachten. Dit wordt uitvoerig toegelicht door de arts. In het eerste gesprek wordt geen beslissing genomen. De patient krijgt de keuzehulp mee naar huis. Bij het tweede bezoek wordt de informatie herhaald en wordt door de patient een aantal vragen beantwoordt. De uitkomst daarvan wordt, als één van de beslisfactoren, gebruikt om te bepalen welke optie wordt gebruikt.

Een recent onderzoek van het Radboudumc en ziekenhuis Bernhoven over het gebruik van keuzehulpen leert dat er minder operaties plaatsvinden en dat de patient tevreden is over de keuze die uiteindelijk is gemaakt.

Conclusie                                                                                                                           Goed toepassen van Samen beslissen zorgt er voor dat wij beter zijn geïnformeerd, daardoor weloverwogen een beslissing kunnen nemen en tevreden zijn over het contact met de zorgverlener. Niet onbelangrijk is dat Samen beslissen een positieve bijdrage kan hebben op betaalbaarheid en beheersbaarheid van de zorgkosten.